Çfarë është PFAS dhe si ndikon në shëndetin e njerëzve
Çfarë është pfas ?
Substancat per-and polifluoroalkil (PFAS) janë një grup kimikatesh që përdoren për të bërë veshje fluoropolimere dhe produkte që i rezistojnë nxehtësisë, vajit, njollave, yndyrës dhe ujit. Veshjet me fluoropolimer mund të jenë në produkte të ndryshme. Këto përfshijnë veshjet, mobiljet, ngjitësit, paketimin e ushqimit, sipërfaqet e gatimit jongjitëse rezistente ndaj nxehtësisë dhe izolimin e telit elektrik. Shumë PFAS, duke përfshirë acidin sulfonik perfluoroktan (PFOS) dhe acidin perfluorooktanoik (PFOA), janë shqetësues sepse ato:
- PFAS janë kimikate të përdorura gjerësisht, me jetëgjatësi, përbërësit e të cilave shpërbëhen shumë ngadalë me kalimin e kohës.
- Ato nuk prishen në mjedisin,
- Për shkak të përdorimit të tyre të gjerë dhe qëndrueshmërisë së tyre në mjedis, shumë PFAS gjenden në gjakun e njerëzve dhe kafshëve në të gjithë botën dhe janë të pranishme në nivele të ulëta në një shumëllojshmëri produktesh ushqimore dhe në mjedis.
- PFAS gjenden në ujë, ajër, peshk dhe tokë në vende në të gjithë vendin dhe globin.
- Studimet shkencore kanë treguar se ekspozimi ndaj disa PFAS në mjedis mund të lidhet me efekte të dëmshme shëndetësore te njerëzit dhe kafshët.
- Ka mijëra kimikate PFAS, dhe ato gjenden në shumë produkte të ndryshme konsumatore, tregtare dhe industriale. Kjo e bën të vështirë studimin dhe vlerësimin e rreziqeve të mundshme për shëndetin e njeriut dhe mjedisin.
PFAS gjenden në lumenj dhe liqene dhe në shumë lloje të kafshëve në tokë dhe në ujë.
Ekspozimi i PFAS tek njerëzit
PFAS vazhdon te jete prezent në mjedisin dhe ekspozimi te njerëzit mund të ndodhë duke konsumuar ujë ose ushqim të kontaminuar me PFAS. Ekspozimi mund të ndodhë duke përdorur produkte që përmbajnë PFAS.
Efektet e shëndetit të njeriut nga ekspozimi ndaj niveleve të ulëta mjedisore të PFAS janë të shumta. Studimet e kafshëve laboratorike të cilave u janë dhënë sasi të mëdha PFAS tregojnë se disa PFAS mund të ndikojnë në rritjen dhe zhvillimin. Përveç kësaj, këto studime të kafshëve tregojnë se PFAS mund të ndikojë në riprodhimin, funksionin e tiroideve, sistemin imunitar dhe të dëmtojë mëlçinë. Studimet epidemiologjike mbi ekspozimin e PFAS vlerësuan disa efekte shëndetësore.
Leng Shege, Përfitimet e Sheges dhe Lengut.
Si po sigurohet BE-ja që kimikatet perfluoroalkil (PFAS) të mos qëndrojnë?
Substancat per- dhe polifluoroalkil (PFAS) janë një familje e madhe kimikatesh sintetike që përdoren gjerësisht në të gjithë shoqërinë dhe kështu gjenden në mjedis (ujërat nëntokësore, ujërat sipërfaqësore, toka dhe ushqimi). Ato përdoren gjerësisht dhe popullore sepse kanë veti unike të dëshirueshme: janë të qëndrueshme nën nxehtësinë e fortë dhe mund të veprojnë si repelente ndaj ujit dhe yndyrës, gjë që i bën të përshtatshme për aviacionin, tekstilin, hapësirën ajrore, lëkurën dhe industri të tjera. Ato gjenden gjithashtu në disa mjete mjekësore, elektronikë, sende shtëpiake, produkte ndërtimi etj.
Meqenëse të gjitha PFAS përmbajnë lidhje karbon-fluor, një nga lidhjet kimike më të forta në kiminë organike, dihet se ato qëndrojnë në mjedis më gjatë se çdo substancë tjetër e krijuar nga njeriu. Ato përfundojnë në mjedis direkt dhe indirekt, nga objektet që përdorin PFAS për prodhim, gjatë përdorimit të produkteve të konsumit që përmbajnë PFAS dhe nga materialet që përmbajnë PFAS që janë në kontakt me ushqimin. Njerëzit mund të ekspozohen ndaj tyre çdo ditë në shtëpi, në vendin e tyre të punës dhe përmes mjedisit.
Çaji jeshil- Përfitimet, efektet dhe gjithçka që duhet të dini
Disa PFAS tashmë janë rregulluar globalisht nga Konventa e Stokholmit për më shumë se 10 vjet, dhe këto përfshijnë acidin sulfonik perfluoroktan (PFOS) dhe derivatet e tij, acidin perfluoroktanoik (PFOA) dhe kripërat e tij, ndërsa acidi sulfonik perfluoroheksan (PFHxS) dhe kripërat e tij janë konsiderohen për t’u përfshirë në Konventën e Stokholmit.
Prodhimi dhe përdorimi i disa PFAS janë tashmë të kufizuara sipas REACH (Regjistrimi, Vlerësimi, Autorizimi dhe Kufizimi i Kimikateve), një rregullore e Bashkimit Evropian, e miratuar për të përmirësuar mbrojtjen e shëndetit të njerëzve dhe mjedisit nga rreziqet që mund të paraqesin kimikatet, duke rritur konkurrencën e industrisë kimike të BE-së.
Së fundi, disa PFAS tashmë kanë një klasifikim dhe etiketim të harmonizuar sipas Rregullores së Klasifikimit, Etiketimit dhe Paketimit (CLP): acid perfluorooctanoic (PFOA), pentadekafluorooctanoate amonium (APFO), acid perfluorononan-1-oik (PFNA) dhe natriumi dhe amoniumi i tij. kripërat, acidi nonadekafluorodecanoic (PFDA) dhe kripërat e tij të natriumit dhe amoniumit.
Ndiqni ilacebimore.com ne media sociale:
